Polihydroksykwasy w pielęgnacji każdego rodzaju skóry

Pisałam Wam już o witaminie C oraz retinolu, dziś moja kolejna ulubiona substancja, czyli kwas laktobionowy a w zasadzie oba kwasy PHA laktobionowy i glukonolakton.

Zawsze uważałam, że mam bardzo odporną skórę i że nic nie jest w stanie jej ruszyć. Pastwiłam się nad swoją twarzą przez wiele lat, aż kuracja tretinoiną tak dała mi popalić, że moje myślenie o skórze zmieniło się o 180 stopni. Zrozumiałam, że po pierwsze pielęgnacja daje nam duże możliwości, ale nie jesteśmy w stanie kontrolować skóry w 100%, i po drugie, najważniejsze to wiedzieć, kiedy przestać i sobie odpuścić. Zdałam sobie sprawę, że nie można skóry złuszczać w nieskończoność a ciągłe drażnienie i tak już mocno prozapalnej cery wywoła tylko większe spustoszenie i efekty odwrotne do zamierzonych.

Dziś nabrałam dystansu i po prostu wiem, że pewnych rzeczy nie zmienię, przestałam walczyć ze swoją skórą i zdaję sobie sprawę, że to, co mogłam, już zrobiłam, ba, zrobiłam o wiele za dużo. W wieku 46 lat trądzik nie jest dla mnie głównym problemem (choć wciąż jest aktywny), a silnie drażniące kuracje pozostawiły po sobie rumień oraz nadreaktywność i naprawdę nie wiem, co jest gorsze. Bardzo bym chciała zastosować jakąś intensywną terapię przeciw starzeniu, ale wiem, że moja skóra po prostu tego nie wytrzyma. Na szczęście dobry Bóg dał mi drugą szansę i postawił na mojej drodze kwasy PHA.

Polihydroksykwasy (PHA)

należą do nowej generacji alfa hydroksykwasów i są do nich bardzo podobne pod względem budowy, jednak różnią się wielkością cząsteczki, w której znajduje się duża ilość grup hydroksylowych (OH). Ta różnica zapewnia im wspaniałe właściwości nawilżające, antyoksydacyjne i przeciwzapalne, przede wszystkim zaś sprawia, że działają subtelnie i praktycznie pozbawione są potencjału drażniącego. Są bardzo dobrze tolerowane nawet przez skóry wrażliwe, naczyniowe i z trądzikiem różowatym, a w czasach, gdy 80% kobiet komunikuje, że ma skórę wrażliwą, sprawia że robią coraz większą karierę w kosmetologii i pomału stają się must have każdej świadomej potrzeb swoje skóry osoby. Osobiście, nie wyobrażam sobie pielęgnacji bez glukonolaktonu i kwasu laktobionowego, a ponieważ zachęcam Was do ich stosowani od dłuższego czasu, myślę że Wy również. Czas sprawdzić czemu zawdzięczają tak unikalne właściwości.

żródło PubChem

Kwas laktobionowy (LA)

jest zbudowany z cząsteczki kwasu glukonowego oraz cukru galaktozy i powstaje w efekcie utleniania laktozy. Jest silnym kwasem, posiada pKa 3,8 (stały parametr określający moc kwasu) identyczne jak kwas glikolowy, jednak w przeciwieństwie do niego w ogóle nie wywołuje podrażnień.

Główną cechą kwasu laktobionowego są silne właściwości nawilżające, są one związane z dużą ilością grup OH, które wiążą wodę w naskórku. Substancja ta nawilża nawet silniej od popularnej gliceryny. Ponadto wytwarza na powierzchni skóry żelowy film, który zabezpiecza ją przed utratą wody.

Kolejną i kluczową własnością kwasu laktobionowego jest poprawa integralności naskórka oraz spójności warstwy rogowej. Jest to związane ze zwiększonym przetwarzaniem lipidów, a co za tym idzie szybszym dojrzewaniem komórek naskórka (tzw. przejście) oraz zahamowaniem degradacji desmogleiny-1 odpowiedzialnej za połączenia międzykomórkowe nabłonka. Wzmocnienie funkcji ochronnej naskórka to niezwykle cenna właściwość, bo sprawnie działająca bariera w dużym stopniu decyduje o tym, jak nasza skóra reaguje na czynniki środowiskowe: oczyszczanie, ekspozycję na promieniowanie UV, kontakt z wodą, zmiany temperatury, wiatr, zanieczyszczenia, urazy, infekcje itp. Wiele innych kwasów, a szczególnie kwas retinowy (tretinoina) uszkadza barierę naskórkową, co jest powodem zwiększonej wrażliwości skóry w trakcie kuracji oraz jej większej podatności na szkodliwe działanie czynników zewnętrznych. Sprawnie działająca bariera naskórkowa jest podstawą zdrowej skóry.

Kwas laktobionowy posiada również właściwości antyoksydacyjne i chelatujące. Hamuje wytwarzanie wolnych rodników hydroksylowych przez tworzenie kompleksu z jonami żelaza, w jego roztworze są przechowywane narządy do transplantacji. Ograniczenie aktywności wolnych rodników, a także hamowanie metaloproteinaz macierzy MMP, w tym kolagenazy, zapewnia mu wpływ na spowalnianie procesu starzenia. Zmniejszona degradacja kolagenu to hamowanie powstawania zmarszczek oraz wiotczenia skóry, a także mniejsza ilość teleangiektazji (rozszerzone naczynka).

Bardzo cenną własnością LA jest wzmocnienie układu naczyniowego skóry, wyciszenie jego nadreaktywności, a nawet remisja teleangiektazji. Badanie z użyciem 4% kwasu laktobionowego, przeprowadzone zresztą przez jedną z naszych ulubionych firm Neostrata, u pacjentów z trądzikiem różowatym, uszkodzeniami posteroidowymi skóry i przewlekłym odczynem fototoksycznym, wykazały całkowitą remisję lub redukcję teleangiektazji już po 6 tygodniach.

Wykazano również, że kwas laktobionowy hamuje syntezę melaniny (barwnik skóry) i choć nie jest tak skuteczny w rozjaśnianiu przebarwień, jak na przykład kwas kojowy, to jednak do jego licznych właściwości możemy dodać również poprawę kolorytu skóry.

żródło PubChem

Glukonolakton 

to kolejny przedstawiciel polihydroksykwasów a właściwie to od niego powinnam zacząć, ponieważ jego cząsteczka wchodzi w skład kwasu laktobionowego. Jest nietoksycznym związkiem, występującym naturalnie w ludzkiej skórze. Podobnie jak kwas laktobionowy posiada właściwości nawilżające i tak jak on wykazuje działanie antyoksydacyjne i chelatujące, co zapewnia mu również właściwości przeciwstarzeniowe. Jego cząsteczka jest stosunkowo duża, więc wolniej penetruje skórę, nie wywołując podrażnienia i jest nawet delikatniejszy od LA. Stosuje się go do konserwowania żywności.

Ważną własnością glukonolaktonu jest również ochrona przed uszkodzeniami spowodowanymi przez promieniowanie słoneczne. Badanie in vitro wykazało, że zapewnia nawet 50% ochrony przed UV. Zatem PHA nie tylko nie uwrażliwiają skóry na słońce, jak większość kwasów, ale mają wręcz działanie ochronne. Obie te substancje możecie śmiało stosować również latem.

Jednak najważniejszą i kluczową według mnie cechą glukonolaktonu są jego właściwości przeciwzapalne i to one zapewniają mu wysoką pozycję w terapii trądziku. 14% roztwór glukonolaktonu wykazuje działanie przeciwzapalne zbliżone do 5% nadtlenku benzoilu (Benzacne). Nadtlenek benzoilu jest dobrze znany przeciętnemu trądzikowcowi, działa przeciwzapalnie i przeciwzaskórnikowo, jednak jest też prooksydantem (generuje wolne rodniki) i posiada wiele skutków ubocznych- nie jest to moja ulubiona substancja. Tymczasem glukonolakton przy identycznym działaniu przeciwzapalnym dodatkowo nawilża, poprawia funkcje bariery naskórkowej, a przy jego stosowaniu nie ma mowy o podrażnieniu.

Jak widzicie właściwości obu kwasów są bardzo podobne, gdybym musiała jednak wykazać różnice pomiędzy nimi, to byłaby to wyższa skuteczność w terapii antyaging dla kwasu laktobionowego i cenniejsze właściwości przeciwtrądzikowe glukonolaktonu. Glukonolakton jest też delikatniejszy od LA, który w wysokim stężeniu o niskim pH, posiada jednak niewielki potencjał drażniący, za to kwas laktobionowy silniej nawilża.

To tyle teorii, mam nadzieję, że mimo wszystko bardzo ciekawej, czas na informacje bardziej praktyczne i szczegóły zastosowania PHA.

Polihydroksykwasy są odpowiednie do pielęgnacji każdej skóry w różnym wieku, sprawdzą się nawet w przypadku cer szczególnie wrażliwych i z trądzikiem różowatym. Można je stosować solo lub jako uzupełnienie kuracji innymi substancjami, ja polecam je szczególnie przy terapii retinolem i pochodnymi. Ich łagodzące i nawilżające działanie, będzie pomocne przy zabiegach z użyciem laserów, pulsacyjnego światła IPL, mikrodermabrazji i peelingów chemicznych a terapie z ich użyciem mogą być prowadzone przez cały rok, ponieważ nie uwrażliwiają na światło słoneczne.

Chciałabym szczególnie wyróżnić ich użyteczność w trzech szczególnie trudnych przypadkach: cery naczyniowej i z rosacea, cery z trądzikiem dorosłych oraz skóry dojrzałej z objawami fotostarzenia.

PHA a skóra naczyniowa i z trądzikiem różowatym

Płytkie unaczynienie może dotyczyć każdego rodzaju skóry zarówno suchej jak tłustej, jednak w obu przypadkach wiąże się ono z dużą wrażliwością, w zasadzie można powiedzieć, że cera naczyniowa jest synonimem cery wrażliwej, jest też ona wyjściem do powstania trudnego w leczeniu trądziku różowatego (rosacea).

Jedynym kwasem zalecanym przy terapii rosacea był do tej pory kwas azelainowy, który pomimo właściwości przeciwzapalnych i zmniejszających rumień posiada jednak potencjał drażniący i paradoksalnie może wywołać podrażnienie. PHA nie podrażniają delikatnej skóry naczyniowej i działają nawilżająco oraz poprawiają funkcje bariery naskórkowej, która w przypadku cery wrażliwej jest permanentnie uszkodzona, co sprawia, że jest ona bardziej przepuszczalna dla alergenów czy zanieczyszczeń, powodujących większy stan zapalny. PHA poprawiają szczelność skórnej bariery i zmniejszają stan zapalny, posiadają też właściwości redukujące teleangiektazje. Działają też przeciwstarzeniowo a wiemy, że cery wrażliwe i naczyniowe starzeją się szybciej. Osobiście nie wyobrażam sobie pielęgnacji i leczenia cer naczyniowych i z trądzikiem różowatym bez PHA.

PHA w terapii trądziku dorosłych

Kolejny trudny przypadek to skóra z acne tarda, czyli trądzikiem wieku dorosłego. Trądzik dorosłych jest przewlekłym schorzeniem i wymaga regularnego leczenia z użyciem silnie działających substancji. Leczenie to z każdym rokiem uwrażliwia cerę coraz bardziej i w którymś momencie może się zdarzyć, że uzyskamy gładką skórę, ale za to cały czas czerwoną, hiperwrażliwą i z nadreaktywnym układem naczyniowym. Często pojawia się na niej coś na kształt trądzika różowatego, nazwanego przez Patryka quasi-rosaceą, no i nie omija jej starzenie, ba, źle prowadzona cera tłusta może starzeć się znacznie szybciej.

W tym przypadku nie stosujemy kwasów PHA solo, ale w połączeniu z trapią przeciwtrądzikową, aby zwiększyć jej skuteczność i zmniejszyć efekty uboczne. Kwasy PHA, mogą być stosowane jako nawilżacze skóry, a także w sytuacji, gdy leczenie powoduje jej przesuszenie, np. w trakcie stosowania miejscowych retinoidów, nadtlenku benzoilu lub alfa i beta hydroksykwasów.

Do regularnej pielęgnacji warto włączyć szczególnie przeciwzapalny glukonolakton, bo wciąż zapominamy, że trądzik to nie tylko zaskórniki i ciągłe złuszczanie, ale przede wszystkim zapalna dermatoza, której towarzyszy często duża wrażliwość.

Polihydroksykwasy i starzenie skóry

I trzeci przypadek starzenie się skóry oraz fotostarzenie, czyli jego składowa związana z działaniem promieniowania UV. Badania wykazały, że oba kwasy PHA wykazują skuteczność w przypadku fotostarzenia, ponieważ blokują degradację kolagenu i działają antyoksydacyjnie. Pamiętajmy jednak, że fotostarzenie to nie tylko zmarszczki, to przede wszystkim przebarwienia, nierówny koloryt skóry, nadmierne rogowacenie owocujące plami soczewicowatymi i źle funkcjonujący układ naczyniowy z licznymi teleangiektazjami. Kwasy PHA działają na wszystkie te objawy, nie podrażniając skóry, która z wiekiem i kolejną kuracją antyaging też staje się coraz bardziej wrażliwa.

Klasyczne terapie antyaging bazują na kontrolowanym uszkodzeniu skóry i prowokowaniu procesów naprawczych. Wykorzystują naturalny potencjał skóry do regeneracji, a ten niestety z wiekiem maleje i spada skuteczność kuracji. Wadą tych terapii jest również silna inwazyjność i trudne do opanowania skutki uboczne. Stan zapalny jest dla skóry sygnałem do odnowy, jednak regularnie nakładające się na siebie uszkodzenia, będą prowadziły do silnego uwrażliwienia i zwiększenia reaktywności układu naczyniowego. Nie należy też zapominać o powikłaniu w postaci pozapalnych przebarwień i ogólnego zmniejszenia odporności skóry. Poza tym, prowokowany stan zapalny, nie różni się niczym od tego naturalnego i wiąże się z generowaniem wolnych rodników, stresem oksydacyjnym i przyspieszonym starzeniem. To właśnie dlatego skóry wrażliwe starzeją się szybciej.

Od dawna już próbuję Was przekonać, że rumień i intensywne łuszczenie to nic dobrego i bynajmniej nie jest wyznacznikiem skuteczności danej substancji. Bez widocznego złuszczania też można uzyskać efekt odnowy. Poza tym pomyślcie, każda komórka ma zapisaną w genach długość życia związaną z ilością podziałów. W zależności od narządu jest ona różna, komórki skóry wymieniają się w ciągu 28 dni, tyle właśnie trwa cykl naskórkowy. Kwasy posiadają dwa mechanizmy działania, niektóre z nich są cytotoksyczne, czyli wywołują śmierć komórki, inne zaś wpływają na jej metabolizm, przyspieszając złuszczenie. Logiczne jest, że jeśli często i intensywnie skórę złuszczamy, zabieramy komórkom część ich życia. Wikipedia mówi: ”Przy każdym podziale komórkowym chromosomy, kopiowane do nowych komórek, mają nieco krótsze telomery niż oryginał. W końcu telomery stają się zbyt krótkie i komórka umiera". Istnieje badanie, którego jednak nie udało mi się znaleźć (jeśli ktoś je zna, niech mi podrzuci), że stosowanie kwasów skraca telomery.

Wprowadzenie kwasów PHA jako uzupełnienie innych kuracji pozwoli zmniejszyć efekty uboczne tych terapii i zwiększyć ich efektywność. Sprawi, że nasza skóra będzie gładka i bez zmarszczek, ale również zdrowa i odporna na czynniki zewnętrzne, zaopatrzona w sprawnie działający układ naczyniowy i silną barierę naskórkową.

Czy PHA mają jakieś wady? Mnie przeszkadza, że produkty z ich dodatkiem się kleją. Niby jest to unikalna i pożądana powłoczka na skórze, ja jednak jej nie lubię. Kiedyś stosowałam serum z 22% kwasem laktobionowym i potrafiłam przykleić się do poduszki. Kolejną wadą jest ich ograniczona dostępność. Wciąż są to stosunkowo nowe substancje i niewiele jest na rynku produktów z ich zawartością. Polecam następujące:

Produkty z PHA do domowej pielęgnacji skóry

Neostrata Bionic Face Cream 8% glukonolaktonu i 4% kwasu laktobionowego, arginina i wyciąg z alg. To mój ulubiony krem z PHA i najlepszy kosmetyk ever, uwielbiam go! Bogata konsystencja masełka, nie klei się, cudownie otula skórę, wchłania się bardzo dobrze i jej nie obciąża. Wadą jest cena ok 150 zł za 40 ml

Neostrata Bionic Lotion 12% glukonolaktonu i 3% kwasu laktobionowego lżejsza konsystencja i większa zawartość kwasów, preparat nadaje się do twarzy i ciała, świetnie sprawdza się latem, lekko się klei, też bardzo go lubię, choć nie jest tak komfortowy, jak Bionic Cream. Jego największą zaletą jest duża pojemność aż 200 ml, przy której cena ok 170 zł nie jest wysoka, wychodzi czterdzieści parę złotych za 50 ml.

Bandi peeling/serum kwasowy na naczynka 10% PHA (producent nie podaje zawartości procentowej poszczególnych kwasów, ale na pewno glukonolaktonu jest więcej) lekka wręcz wodnista konsystencja, nie klei się, wymaga użycia kremu nawilżającego po 15- 30 min od aplikacji. Stosowałam i bardzo lubię, często polecam podczas prywatnych konsultacji i zawsze się sprawdza. Cena 54 zł za 30ml.

SVR Sebiaclear Active 14% glukonolaktonu to krem typowo do cery trądzikowej. Glukonolakton i niacynamid zapewniają mu wspaniałe właściwości przeciwzapalne a dodatek kwasu salicylowego działa przeciwzaskórnikowo. Jeden z najlepszych kremów przeciwtrądzikowych obecnych na rynku. Działa na wszystkie objawy trądziku, nie wysusza skóry. Cena ok 40 zł za 40 ml.

SVR Sebiaclear serum 14% glukonolaktonu, niacynamid, ekstrakty roślinne i kwas hialuronowy. Serum ma działanie przeciwtrądzikowe i przeciwstarzeniowe, przeznaczone jest dla osób z trądzikiem dorosłych. Lekka formuła, wchłania się w z wyraźnym ściągnięciem, muszę nałożyć na nie krem nawilżający. Nie jest to mój ulubiony produkt z PHA, bo czuje je cały dzień na twarzy, również ze względu na intensywny zapach, ale wiem, że wy je bardzo polubiliście, dlatego polecam, Cena ok 60 zł za 30 ml.

Iwostin Estetic peeling/serum z kwasem laktobionowym. 7% kwasu laktobionowego, kompleks naturalnych ekstraktów z owoców i peptyd stymulujący syntezę kolagenu. Formuła serum przeciwstarzeniowego, lekko się lepi, najlepiej nałożyć na nie po jakimś czasie krem nawilżający. Cena ok 50 zł za 30 ml.

Zabiegi z użyciem PHA w gabinecie kosmetycznym i u dermatologa

Polihydroksykwasy są dostępne również w gabinecie, wykorzystują je w swoich produktach profesjonalne marki, takie jak Chanterelle, Arkana, Neutrea a czy Natinuel. W ofercie tej ostatniej znajduje się Polisoft nowatorski preparat na bazie glukonolaktonu i kwasu laktobionowego przeznaczony do pielęgnacji różnych typów skóry szczególnie suchej, wrażliwej i delikatnej. Preparat jest stosowany w celu pobudzenie procesów odnowy komórkowej, wzmocnienia mechanizmów naprawczych, a także ochrony przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Skóra po zabiegu jest nawilżona, wygładzona i rozświetlona o lepszej elastyczności i wyraźnie wyciszonym układzie naczyniowym. Peelingu nie trzeba neutralizować, a nawet zmywać, bezpośrednio na niego nakłada się krem. Bardzo lubię ten produkt i ubolewam, że jest dostępny tylko dla gabinetów.

Podobny znajdziemy w ofercie polskiej marki Neutrea. Sensitive Peel to mieszanka PHA dla skór wrażliwych i naczyniowych, zwiotczałych i z zaburzoną gospodarką wodną. Delikatnie złuszcza i pobudza skórę do odnowy, wzmacnia elastyczność naczyń krwionośnych i działa wyciszająco.

Profesjonalne produkty na bazie PHA posiada w swojej ofercie polskiej firmy Arkana i są to m.in, dwa eksfoliatory z kwasem laktobionywym w stężeniu 15 i 22%. Zabiegi z ich użyciem wskazane są dla każdego rodzaju skóry również tej wrażliwej i skłonnej do podrażnień. Producent zaleca je jako wsparcie przy schorzeniach i zmianach skórnych oraz trądziku różowatym, a także w celu regeneracji skóry mocno zniszczoną słońcem i z wyraźnymi objawami fotostarzenia. Stosowałam w domu i polecam, choć lepią się potwornie, trudno odkleić się od poduszki.

Szukam produktu z PHA najlepiej samym kwasem laktobionowym w dawce ok 10%, który miałby recepturę kremu nie serum, dobrze nawilżał, ale i lekko odżywiał skórę w cenie do 50 zł, wciąż go nie znalazłam, ale powiem Wam w tajemnicy, że jeden z naszych ulubionych producentów pracuje nad taką formułą:)

Podsumowując, może polihydroksykwasy nie są najsilniejszymi narzędziami w walce ze starzeniem, czy trądzikiem, ale na pewno narzędziami najbardziej subtelnymi. W momencie, kiedy obserwujemy prawdziwą epidemię wrażliwości okazuje się to kluczowe i dlatego zachęcam Was do wprowadzenie glukonolaktonu i kwasu laktobionowego do swojej pielęgnacji, indywidualanie, jak i w połączeniu z innymi substancjami.

Pisząc artykuł opierałam się na swoich i Waszych doświadczeniach oraz kosmetycznej intuicji, a także na biblii dermatologii, czyli wyszukiwarce PubMed. To nie czary i nie każe Wam wierzyć sobie na słowo, choć wiem, że bardzo mi ufacie:)  na wszystko mam badania:)
.......................................................................
Jeśli po przeczytaniu wszystkich moich wpisów, wciąż nie wiesz, jaka pielęgnacja będzie najlepsza dla Ciebie, zapraszam na indywidualne konsultacje przez skype dotyczące skóry i włosów. W trakcie rozmowy odpowiem na wszystkie Twoje pytania i zaproponuję indywidualny schemat pielęgnacji cery https://kosmostolog.blogspot.com/p/dermo.html
.......................................................................

Literatura

·         Draelos Zoe Diana, Cosmeceuticals, Second edition, Elsevier Inc. 2009

·         Algiert-Zielińska B, Mucha P, Rotsztejn H, Comparative evaluation of skin moisture after topical application of 10% and 30% lactobionic acid. Journal of cosmetic dermatology. 2018 Jan 9.

·         Production of lactobionic acid from lactose using the cellobiose dehydrogenase-3-HAA-laccase system from Pycnoporus sp. SYBC-L10. Tian Q, et al. Lett Appl Microbiol. 2018.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/m/pubmed/30194841/?i=4&from=Lactobionic%20acid%20OR%2096-82-2%20[rn]

·         Lactobionic acid as antioxidant and moisturizing active in alkyl polyglucoside-based topical emulsions: the colloidal structure, stability and efficacy evaluation.. Tasic-Kostov M, Pavlovic D, Lukic M, Jaksic I, Arsic I, Savic S. 

·         https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/lactobionic_acid

·         

·    A comparative study of gluconolactone versus benzoyl peroxide in the treatment of acne. Hunt MJ, Barnetson RS 

·         A polyhydroxy acid skin care regimen provides antiaging effects comparable to an alpha-hydroxyacid regimen. Edison BL, Green BA, Wildnauer RH, Sigler ML https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15002657